Đắk R’Lấp một số xã gặp khó khăn trong giữ vững chỉ tiêu 15.1 về Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm ý tế.

Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm ý tế là chỉ tiêu 15.1 trong Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới. Đây được đánh giá là chỉ tiêu khó và có sự biến động lớn, nên nhiều địa phương gặp khó khăn trong quá trình thực hiện và càng khó khăn hơn trong việc duy trì, giữ vững và nâng cao chỉ tiêu này sau khi đã đạt chuẩn NTM. Trên địa bàn huyện Đăk R’lấp, nhiều địa phương đang nổ lực hết mình để hoàn chỉ tiêu này.

Tháng 10-2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1980/QĐ-TTg ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2016-2020, thay thế cho Quyết định số 491/QĐ-TTg, ngày 16-4-2009 của Thủ tướng Chính phủ. Theo đó, tỷ lệ người dân tham gia BHYT tại các xã đạt chuẩn NTM được tăng từ 70% lên 85% trở lên. Việc nâng cao tỷ lệ người tham gia BHYT trong bộ tiêu chí mới đã khiến cho các xã đã đạt chuẩn từ tháng 10-2016 trở về trước nếu muốn giữ chuẩn thì buộc phải nâng cao tỷ lệ người dân tham gia BHYT lên 85% trở lên tức cao hơn 15% so với mức đạt chuẩn giai đoạn trước. Đối với các xã đạt chuẩn NTM theo bộ tiêu chí mới thì sau đạt chuẩn phải luôn duy trì và nâng cao tiêu chí này. Song, thực tế tại nhiều xã đã đạt chuẩn NTM, thì để duy trì được chỉ tiêu này lại không hề đơn giản. Xã Đạo Nghĩa là xã đạt chuẩn NTM đầu tiên của huyện, theo đó, nhiều giải pháp đã được thực hiện, như: Tăng cường công tác tuyên truyền về tầm quan trọng khi tham gia BHYT; phối hợp với các đơn vị, tổ chức y tế ở trong huyện, trong tỉnh thực hiện các đợt khám, chữa bệnh miễn phí cho nhân dân. Nói về nguyên nhân khiến xã không thể giữ vững được chỉ tiêu tỷ lệ người dân tham gia BHYT. Ông Nguyễn Văn Quyết  Chủ tịch UBND xã Đạo Nghĩa, cho biết: Do đặc thù của xã vùng III nên trước khi đạt chuẩn NTM, một bộ phận người dân trên địa bàn xã được Nhà nước hỗ trợ kinh phí để tham gia BHYT. Tuy nhiên, từ năm 2015, do là xã đã đạt chuẩn NTM, người dân trong xã không còn được Nhà nước hỗ trợ kinh phí để tham gia BHYT theo chính sách cũ nữa. Điều này đồng nghĩa với việc người dân phải tự đóng phí để tham gia BHYT tự nguyện, nhiều người dân không tham gia nên tỷ lệ BHYT của xã đạt 83,3%. Bên cạnh đó, người dân thường đi khám không đúng tuyến, thủ tục chuyển tuyến nguời dân chưa nắm rõ nên cảm thấy bất cập. Đây chính là nguyên nhân khiến cho tỷ lệ người tham gia BHYT của xã giảm. Trong những tháng cuối năm 2019, xã Đạo Nghĩa phấn đấu tỷ lệ người tham gia BHYT đạt 85% so với chuẩn NMT.

UBND xã Đạo Nghĩa phấn đấu tỷ lệ người tham gia BHYT đạt  85% vào cuối năm 2019

Niềm vui về đích NTM vào cuối năm 2016 không làm cho cán bộ và nhân dân xã Nhân Đạo lơ là trong việc giữ vững và nâng cao các tiêu chí NTM đã đạt được, trong đó có tiêu chí tỷ lệ người dân tham gia BHYT. Để duy trì tiêu chí này, UBND xã đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền về lợi ích, ý nghĩa khi có trong tay thẻ BHYT; đồng thời, vận động người dân tiếp tục tham gia BHYT. Mặc dù vậy, kết quả của việc nâng cao tỷ lệ người dân tham gia BHYT trên địa bàn xã 80,60 % vẫn chưa được như mong muốn.

Ông Nguyễn Tấn Dũng – P.CT UBN xã Nhân Đạo cho biết: Nguyên nhân là do nhiều lao động địa phương đi làm ăn xa, hoặc đi làm tại Alumin nên công tác vận động để tham gia BHYT  đối với những đối tượng này gặp khó khăn cũng như không kiểm soát được. Một số hộ dân là đối tượng vừa thoát nghèo, kinh tế vẫn chưa ổn định, trong khi không còn cơ chế hỗ trợ, nên còn e dè, ngần ngại chưa quyết định tham gia mua BHYT. Bên cạnh đó, một số người dân tuy đã được tuyên truyền, vận động, song do tâm lý chủ quan đối với sức khỏe và không lường trước được những biến cố có thể xảy ra, nên không mặn mà với việc tham gia BHYT. Trong thời gian tới, chính quyền địa phương tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, mở rộng đại lý, rà soát  đối tượng…

Không chỉ các xã nói trên, mà việc duy trì, nâng cao được chỉ tiêu tỷ lệ người dân tham gia BHYT tại nhiều xã trên địa bàn huyện hiện đang gặp nhiều khó khăn. Theo phân tích của Bà Hoàng Thị Kim Thoa – P.GĐ BHXH huyện nguyên nhân chính khiến nhiều xã chưa duy trì, nâng cao được chỉ tiêu tỷ lệ người dân tham gia BHYT sau khi đã đạt chuẩn NTM là do: Chỉ tiêu về tỷ lệ người dân tham gia BHYT được đánh giá là tiêu chí khó, thường về đích cuối cùng so với các tiêu chí khác. Tại một số xã, thời điểm xây dựng NTM có hỗ trợ kinh phí để người dân mua BHYT, nhưng sau khi được công nhận đạt chuẩn NTM thì không tiếp tục hỗ trợ nữa, nên nhiều người dân không tiếp tục tham gia, khiến chỉ tiêu này bị giảm ở những năm sau.

 Ngoài ra, do nhận thức của người dân về chính sách BHYT còn nhiều hạn chế, chưa thấy hết được vị trí, tầm quan trọng khi tham gia BHYT, chỉ thấy lợi ích trước mắt, nên thường khi ốm đau hoặc có nguy cơ ốm đau mới tham gia mua BHYT…

          Như vậy, để hoàn thiện và giữ vững tiêu chí 15.1 trong xây dựng NTM trên địa bàn huyện thì cần sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương cũng như các ngành chức năng liên quan. Bên cạnh đo, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân hiểu rõ ý nghĩa của chiếc thẻ BHYT , có như vậy BHYT mới thực sự đi vào cuộc sống của nhân dân./.

                                                Tác giả: Khánh Hiền